De zelfscankassa: Handig of horror?

3-10-2023
Geschreven door:
 Meral van Rijswijk

Zelfscankassa bij Jumbo

Introductie zelfscankassa

De zelfscankassa bestaat al een stuk langer in Nederland dan je eigenlijk zou denken. De eerste werd namelijk al in 1988 geïntroduceerd door de Albert Heijn. Deze zag er natuurlijk wel wat anders uit dan hoe je hem nu kent. Pas de laatste jaren zie je een opmars van de moderne zelfscankassa’s. In eerste instantie vooral in supermarkten, maar later ook in steeds meer warenhuizen zoals de HEMA, bouwmarkten en modewinkels wordt deze nieuwe manier van afrekenen geadopteerd. 


Verschillende manieren van zelfscannen

Er bestaat tegenwoordig meer dan een manier om je boodschappen of producten zelf te “scannen”. Ten eerste kun je kiezen om je boodschappen tijdens het winkelen al te scannen met een scanner, zodat je bij de kassa direct kunt afrekenen, maar je kunt ook eerst je boodschappen verzamelen om deze vervolgens pas bij de zelfscankassa te scannen. Dit laatste vormt wel het risico dat iemand met een volle kar boodschappen alles nog zelf gaat scannen, wat, blijkt uit onderzoek, juist weer langer duurt dan het door een caissière te laten doen. Wat weer leidt tot frustratie onder eventueel wachtende andere shoppers. 


Naast de beschikbare zelfscanapparaten, bestaat er ook de mogelijkheid om producten te scannen met je eigen smartphone. Hier heb je dan wel weer een app voor nodig van de desbetreffende winkel. Vervolgens kun je vaak ook nog afrekenen op je smartphone, waardoor je ook niet meer je pinpas hoeft te zoeken.

Voordelen van de zelfscankassa

Door de razendsnelle toename van de zelfscankassa kun je wel concluderen dat dit grotendeels wordt gezien als een positieve verandering. Er zitten dan ook behoorlijk wat voordelen aan de “self-service”. Je pakt een mandje of karretje en loopt er al scannend mee door de winkel. De gescande producten kun je meteen in je tas of krat doen, en je hoeft het er ook niet meer uit te halen. Niet meer uit het schap in de kar, van de kar op de band om het dan vervolgens weer in een tas te stoppen. 


Naast dit gemak geeft het ook overzicht. Je ziet namelijk direct wat je uitgeeft. Je scant je producten, ziet de prijs en, meestal, ook direct eventuele korting die erop zit. Ook het totaal van de gescande producten wordt getoond, dus je kan in de gaten houden of je nog binnen je budget zit. Handig!

Wanneer je alles hebt gescand, en alles in je tas of krat zit, hoef je in principe alleen nog een lege zelfscankassa te zoeken, je registreert je artikelen, betaalt en loopt zo de winkel uit. Over het algemeen staan er geen rijen bij deze kassa’s, dus hoef je niet te wachten. Dit alles is natuurlijk ontzettend tijdbesparend, en je kent het gezegde: “Tijd is geld”. Dus je bespaart ook nog geld ;).


Afrekenen bij de supermarkt

Nadelen van de zelfscankassa

Hoe fijn de meesten de zelfscankassa ook vinden, is er ook tegengeluid. Dit komt voornamelijk voor onder de oudere generatie, met voorop de mening dat het zo onpersoonlijk, ongezellig en onnodig is. Er zijn namelijk nog steeds mensen die het boodschappen doen zien als een uitje, en het juist leuk vinden om dit op hun gemak te doen om vervolgens nog een praatje te maken met de caissière.  

Naast het sociale aspect zijn er ook veel mensen die vooral een hekel hebben aan “de steekproef”. Sommigen beweren altijd de sjaak te zijn, en ervaren dit als vervelend en omdat ze moeten wachten op winkelpersoneel dat hun komt controleren, gaat het hierdoor zijn doel voorbij om juist sneller klaar te zijn. 

Deze steekproeven worden natuurlijk niet voor niks gedaan, en dit brengt ons op het laatste nadeel van het zelfscannen. Er wordt namelijk een duidelijke toename gedetecteerd in het aantal winkeldiefstallen. Dit is het afgelopen jaar met, om en nabij, 30 procent gestegen, wat niet niks is. Retailers zijn nog druk bezig met het ontwikkelen van een manier om dit tegen te gaan.


Toekomst van de zelfscankassa

Ondanks de nadelen van de zelfscankassa, lijkt deze niet te verdwijnen. Sterker nog, de kans bestaat dat er in de toekomst geen bemande kassa’s meer zullen bestaan. Helaas is dit geen goed nieuws voor winkelpersoneel, maar automatisering is nu eenmaal een feit in deze moderne wereld.

Zelfscanplein van de Jumbo

Meer berichten zoals deze